STIL IN MIJ;
OVERLEVEN BIJ DE NONNEN
DANIELLE HERMANS
& ESTHER VERHOEF
In hun voorwoord zeggen de auteurs::
“Op 11 maart 2013 werd in een uitzending van Pauw en Witteman aandacht besteed aan het Tweede Rapport van de commissie-Deetman:Seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes in de Rooms-Katholieke Kerk. Te gast was onder meer mevrouw Els Mulkens. Zij vertelde over de wreedheden die zij als meisje had moeten ondergaan op een internaat waar nonnen de scepter zwaaiden. Op dat moment bekeken wij allebei die uitzending en twitterden er dezelfde avond nog over. Het verhaal van Els was voor ons zeer herkenbaar: onze moeders hadden allebei op door nonnen geleide scholen gezeten. Wij zijn opgegroeid met verhalen over wat onze moeders, tantes en oma’s daar hebben meegemaakt."Veel vrouwen die dit als kind is overkomen, houden hun mond Dat stilzwijgen willen we met dit boek doorbreken.'
“Op 11 maart 2013 werd in een uitzending van Pauw en Witteman aandacht besteed aan het Tweede Rapport van de commissie-Deetman:Seksueel misbruik van en geweld tegen meisjes in de Rooms-Katholieke Kerk. Te gast was onder meer mevrouw Els Mulkens. Zij vertelde over de wreedheden die zij als meisje had moeten ondergaan op een internaat waar nonnen de scepter zwaaiden. Op dat moment bekeken wij allebei die uitzending en twitterden er dezelfde avond nog over. Het verhaal van Els was voor ons zeer herkenbaar: onze moeders hadden allebei op door nonnen geleide scholen gezeten. Wij zijn opgegroeid met verhalen over wat onze moeders, tantes en oma’s daar hebben meegemaakt."Veel vrouwen die dit als kind is overkomen, houden hun mond Dat stilzwijgen willen we met dit boek doorbreken.'
Mijn moeder vertelde eigenlijk nooit over deze jaren terwijl wij als kinderen dit toch wel interessant vonden (in die tijd lazen mijn zusje en ik de Pittyserie van Enid Blyton en wij wilden ook wel naar kostschool!).
Sporadisch liet ze iets los over de zusters van liefde (nou ja...liefde!) en antwoordde altijd alleen dat het een verschrikkelijke tijd was geweest.Toen mijn moeder op latere leeftijd dement werd, kwam haar kostschooltijd vaak boven maar nog steeds wilde of kon ze er niet over praten. Eigenlijk is ze zolang ik me kan herinneren, getekend geweest door deze kostschooljaren.
In ”Stil in mij” hebben Esther Verhoef en Danielle Hermans de verhalen van eenentwintig vrouwen opgetekend, die tijdens hun jeugd in rooms-katholieke instellingen hebben gezeten en daar door de nonnen ernstig mishandeld zijn.
In veel gevallen waren seksuele mishandeling en fysiek en psychisch geweld aan de orde van de dag. Door de ‘horen, zien en zwijgen’-mentaliteit van de nabije omgeving konden deze nonnen jarenlang hun gang gaan. En nog steeds wordt er niet of nauwelijks over gesproken. Sommigen praten er voor het eerst in het openbaar over. Verhoef en Hermans interviewden deze vrouwen om hun ervaringen uit eerste hand op te tekenen. Waar velen op de hoogte zijn van misbruik en mishandeling van jongens door mannen binnen de rooms katholieke kerk, bleef onderbelicht dat ook nonnen dergelijk wangedrag vertoonden bij meisjes die zij onder hun hoede kregen.
Veel van hen leven nog dagelijks met de gevolgen van de mishandelingen in hun kindertijd, ze worden beperkt door lichamelijke en psychische problemen.
Daniƫlle: Dat deze vrouwen de kracht en de moed hebben kunnen opbrengen om in het leven te staan zoals ze nu doen, daar hebben wij heel veel respect voor. Het zijn enorme doorzetters en ze hebben hun verleden mentaal en fysiek overleefd door een grote vechtlust tentoon te spreiden. Die vechtlust kan niemand ze meer afnemen.
De verhalen in dit boek zijn heftig, persoonlijk, hartverscheurend, emotioneel, verdrietig en verschrikkelijk maar integer en prettig leesbaar weergegeven. Danielle Hermans heeft de interviews afgenomen en Esther Verhoef heeft de verhalen opgeschreven.
Er is in dit boek gekozen voor een grote diversiteit aan redenen waarom iemand als kind in een instelling terechtkwam, maar ook voor verhalen van vrouwen met verschillende leeftijden. Er worden vele voorbeelden gegeven van rare straffen die nonnen hanteerden. Er worden vele schrijnende voorbeelden gegeven van kinderen die merkwaardige aandacht kregen van nonnen in de vorm van begluren en betasten. In het begin sputterden kinderen vaak nog tegen, maar hun weerstand werd minder en minder. Na verloop van tijd werden ze stil en trokken ze zich terug. Op den duur gingen ze zelfs denken dat wat hen overkwam hun eigen schuld was.
Ook wordt heel duidelijk verteld door de vrouwen hoe grensoverschrijdend gedrag van nonnen (en soms ook van anderen) meestal met kleine dingetjes begon. Juist kinderen die zich nog niet goed bewust waren van hun eigen persoonlijke grenzen, werden het slachtoffer van misbruik.
Tussen alle akelige nonnendrama's in het boek komt er gelukkig ook af en toe een opmerking over een aardige non. Niet iedere non heeft natuurlijk wangedrag vertoond ten opzichte van (kleine) kinderen en niet elk kind op een katholiek internaat is misbruikt geweest. (DR)
Danielle Hermans en Esther Verhoef
Stil in mij; overleven bij de nonnen, A.W. Bruna
Uitgevers, 2014, 294p.
ISBN 10 940050425X
ISBN 13 9789400504257
Daniƫlle Hermans (1963) is na haar studie Kunstbeleid en -management aan de Universiteit van Utrecht het communicatievak ingegaan als freelance communicatiemanager. Haar interesse voor de Nederlandse geschiedenis en haar liefde voor thrillers zette haar aan tot schrijven. Het tulpenvirus is haar debuut.
Esther Verhoef kwam in 2006 met haar thriller Rendez-vous in Ć©Ć©n keer op de bestsellerlijsten, en heeft sindsdien o.a.een aantal populaire thrillers geschreven
Daarnaast schrijft Esther samen met haar man – onder de naam Escober – psychologische actiethrillers. www.estherverhoef.nl