vrijdag 9 december 2011

Het gym van Karin Amatmoekrim




Een Surinaams meisje, dochter van een bijstandsmoeder uit een achterstandswijk, gaat naar een rijkeluisgymnasium en moet zich daar zien te handhaven.

Het boek is autobiografisch. Karin Amatmoekrim (Paramaribo, 1977) is geboren uit een Javaanse moeder en Chinees-Creools-Indiaanse vader. Na het Gymnasium studeerde ze af aan de UvA als Letterkundige. Ze woont momenteel in Amsterdam. In 2004 debuteerde ze met Het knipperleven (Uitgeverij 521), dat lovend werd ontvangen door pers en publiek. Het boek werd omschreven als een existentialistische bildungsroman, waarin Amatmoekrim zonder reserves onderwerpen als eenzaamheid en dood aanpakte.

Recensie NRC:

NRC/Handelsblad: ‘Het gym is een lichtvoetige en geestige roman. Het aangenaam luchtige zit vooral in de heldere, spreektalige zinnen en in de trefzekere dialogen. Als Sandra, op aandringen van haar vriendinnen, auditie doet voor het schooltoneel, omdat dat ‘ab-so-luut onmisbaar’ zou zijn voor haar ontwikkeling, krijgt ze een rol toegewezen in een eigentijdse versie van Faust. Dan roept ze verschrikt uit; ‘Tering, ik ben god.’

Haar grote voorbeeld op school is de leraar Nederlands. Hij maakt geen onderscheid tussen rang of stand en trekt niemand voor. Als hij tegen haar zegt dat ze schrijftalent heeft, voelt ze zich voor het eerst in haar leven machtig. Zij kan iets dat alleen van haar is, en dat niets te maken heeft met onbetaalde rekeningen of met de lapzwans die zich haar vader noemt. Ze leest dan met nog meer aandacht de sombere boeken waar de leraar zo van houdt; ‘Boeken over jongemannen die opgroeiden. En dat het dan allemaal tegenviel.’ Het gym gaat over een jong meisje dat opgroeit. En ook haar valt het vaak tegen. Het aardige van dit boek is vooral dat Sandra geen typetje is geworden. Ze is geen woordvoerster van een belangengroepering, maar een kwetsbare, onzekere puber, die het allemaal niet zo goed weet. Amatmoekrim portretteert hier een ontheemde die steeds opnieuw tussen wal en schip valt. Ze is nooit helemaal Nederlands geworden, maar ze is ook niet echt meer Surinaams. Geen slet, maar ook geen nerd. Geen anita of sjonnie, maar ook geen zelfverzekerde gymnasiast. (…) Amatmoekrim kiest hier, zou je kunnen zeggen, voor een dubbel paspoort, een dubbele identiteit. Ze staat niet toe dat Sandra ‘een bruine kakker’ wordt - iemand die achterstandswijk en gymnasium soepeltjes met elkaar weet te combineren. Om haar heldin scherp te houden, zal ze moeten lijden.

Auteur: Karin Amatmoekrim
Titel: Het gym
Uitgeverij: Prometheus
Jaar van uitgave: 2011
Blz:’ 255 p
Isbn: 9789044617191(ms)

Geen opmerkingen: